Theses metadata

“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.

Export

Creator:	Jakšić, Marina, 1985- (aut. code: 01455 - E-CRIS.CG)
Title:	Inflamaciia, oksidativni stres i metabolički sindrom kod predgoiazne i goiazne diece u Crnoi Gori
Copyright date:	2021
Trajni link:	https://phaidra.ucg.ac.me/detail_object/o:1594?tab=0#mda
Pregled teze:
Download link:
Select license:	Autorstvo-Nekomercijalno-Bez prerade 3.0 Srbija (CC BY-NC-ND 3.0)

Academic metadata

Theses Type:	Phd. theses
Academic Expertise :	Medicinske nauke
Academic Title:	doktor medicinskih nauka
University:	Univerzitet Crne Gore
Faculty:	Medicinski fakultet
Group:	Studijski program Medicina

Other Theses Metadata

Title translated:	Inflammation, oxidative stress and metabolic syndrome in pre-obese and obese children in Montenegro
Publisher:	[M. Jakšić]
Format:	PDF/A (105 pages)
Other responsibilities:	Martinović, Milica, 1960- (mentor)
Other responsibilities:	Rašeta Simović, Nela (član komisije)
Other responsibilities:	Pantović, Snežana, 1970- (član komisije)
Abstract:	Uvod: Dječija gojaznost predstavlja rasprostranjeni javno-zdravstveni problem praćen porastom prevalence širom svijeta. Cilj disertacije: utvrđivanje prevalence metaboličkog sindroma kao i povezanosti između parametara inflamacije, oksidativnog stresa i specifičnih markera kod predgojazne i gojazne u poređenju sa normalno uhranjenom djecom. Materijal i metode: Istraživanje je obuhvatilo 202 djece uzrasta 7-15 godina (63.9% dječaka, 36.1% djevojčica) odabranih iz 10 osnovnih škola u Podgorici, Crna Gora. Učesnici su bili podijeljeni u 3 grupe prema stepenu uhranjenosti (kriterijumi International Obesity Task Force): normalno uhranjeni (42.1%), predgojazni (40.6%) i gojazni (17.3%). Od biohemijskih analiza određivani su bazalna glikemija i insulin, lipidni profil, mokraćna kiselina, aktivnost alanin-amino transferaze (ALT), C-reaktivni protein (CRP), retinol- vezujući protein (RBP), ukupni antioksidativni status (TAS), ukupni vitamin D (VD), bakar, cink, insulinu-sličan faktor rasta-1 (IGF-1). Kod predgojazne/gojazne djece metabolički sindrom (MS) je postojao ukoliko su ispunjavali 3 ili više od 5 kriterijuma: odnos obima struka-tjelesne visine > 0.5, glikemija >5.5 mmol/L, trigliceridi >1.7 mmol/L, HDL-holesterol < 0.90 mmol/L i prisustvo arterijske hipertenzije. Hipertenzija je definisana kao prosječna vrijednost sistolnog (SKP) i/ili dijastolnog krvnog pritiska (DKP) > 95. percentila u odnosu na pol, uzrast i tjelesnu visinu. Računskim putem dobijene su vrijednosti indeksa tjelesne mase (BMI) i insulinske rezistencije (HOMA-IR), Z-skora kardiometaboličkog rizika (KMR). Ispitanicima je tjelesna kompozicija utvrđivana metodom bioelektrične impedance. Rezultati: MS je bio prisutan kod 11.4% gojazne i 9.8% predgojazne i 0% normalno uhranjene djece (p < 0.001). Prisustvo kardiometaboličkog rizika utvrđeno je kod 16.2% predgojazne i 28.6% gojazne djece. Vrijednosti TAS, CRP, mokraćne kiseline i IGF-1 u serumu su bile više kod predgojaznih i gojaznih u odnosu na normalno uhranjene ispitanike (p < 0.001). Vrijednosti VD u serumu bile su niže kod predgojaznih/gojaznih u odnosu na njihove normalno uhranjene vršnjake (p = 0.046). Koncentracije bakra, cinka i RBP nisu se značajno razlikovale među ispitivanim grupama (p > 0.05). U grupi predgojazne djece značajne korelacije postojale su između: CRP i ukupne količine tjelesne masti (r = 0.320; p < 0.05), RBP i TAS (r = 0.434; p < 0.05), TAS i mokraćne kiseline (r = 0.608; p < 0.0 5), insulin/HOMA i ukupne količine tjelesne masti (r = 0.419, r = 0.462; p < 0.05). U grupi gojaznih, značajne korelacije postojale su između: CRP i bakra (r = 0.440; p < 0.05), bakra i RBP (r = - 0.423; p < 0.05), RBP i TAS (r = 0.434; p < 0.05), obima struka i: VD (r = - 403; p < 0.05), TAS (r = 0.432; p < 0.05), CRP (r = 0.378; p < 0.05), insulina (r = 0.528; p < 0.01), HOMA (r = 0.563; p < 0.05), SKP (r = 0.556; p < 0.05), DKP (r = 0.356; p < 0.05), cinka i glikemije (r = - 0.434; p < 0.05). Zaključak: Prevalenca MS u grupi predgojazne/gojazne djece u našem uzorku bila je visoka. Predgojaznost i gojaznost u dječijem uzrastu bili su povezani sa oksidativnim stresom, inflamacijom, insulinskom rezistencijom, nižom serumskom koncentracijom vitamina D, povišenom serumskom koncentracijom IGF-1 i mokraćne kiseline. Ne samo gojazna, već i predgojazna djeca bila su u povećanom riziku od ranog razvoja kardiometaboličkih bolesti udruženih sa gojaznošću.
Abstract:	Background: Childhood obesity is a serious health condition with increasing rates worldwide. The aim of doctoral thesis: to investigate the association between inflammation, oxidative stress, and specific markers in pre-obese and obese children compared to normal- weight children. Materials and methods: The study involved 202 children aged 7-15 years (63.9% boys, 36.1% girls), randomly chosen from 10 elementary schools in Podgorica, Montenegro. Participants were divided into three groups according to their nutritional status (International Obesity Task Force criteria): normal-weight (42.1%), pre-obese (40.6%) and obese (17.3%). Serum biochemical analyses were performed (glycemia, basal insulin, lipid profile, uric acid, alanine-amino transferase activity (ALT), C-reactive protein (CRP), retinol-binding protein (RBP), total antioxidant status (TAS), vitamin D (VD), copper, zinc, insulin-like growth factor-1 (IGF-1). Pre-obese/obese children were diagnosed as having metabolic syndrome (MS) when they had any three or more of the five following criteria: waist-to-height ratio > 0.5, glycemia > 5.5 mmol/L, triglycerides >1.7 mmol/L, high- density lipoprotein cholesterol (HDL-c) < 0.90 mmol/L and presence of hypertension. Hypertension was defined as an average systolic (SBP) and/or diastolic blood pressure (DBP) that is > 95th percentile for gender, age and height. Body mass index (BMI), insulin resistance index (HOMA) and cardiometabolic risk (CMR) score were calculated. The body composition was assesed by bioelectrical impedance analysis. Results: MS was present in 11.4% of obese, 9.8% of pre-obese and 0% of normal-weight children (p < 0.001). The presence of CMR was found in 16.2% of pre-obese and 28.6% of obese children. Serum TAS, CRP, uric acid and IGF-1 concentrations were higher in pre- obese and obese compared to normal-weight children (p < 0.001). Serum VD values were lower in preobese and obese children compared to their normal-weight peers (p = 0.046). Copper, zinc and RBP concentrations did not differ significantly among the groups (p > 0.05). In pre-obese group significant correlations were between: CRP and total body fat (TBF) (r = 0.320; p < 0.05), RBP and TAS (r = 0.434; p < 0.05), TAS and uric acid (r = 0.608; p < 0.05), insulin/HOMA and TBF (r = 0.419, r = 0.462; p < 0.05, respectively). In obese group significant correlations were between: CRP and copper (r = 0.440; p < 0.05), copper and RBP (r = - 0.423; p < 0.05), RBP and TAS (r = 0.434; p < 0.05), waist circumference and: vitamin D (r = - 403; p < 0.05), TAS (r = 0.432; p < 0.05), CRP (r = 0.378; p < 0.05), insulin (r = 0.528; p < 0.05), HOMA (r = 0.563; p < 0.05), SBP (r = 0.556; p < 0.05), DBP (r = 0.356; p < 0.05), zinc and glycemia (r = - 0.434; p < 0.05). Conclusion: Prevalence of MS in pre-obese and obese children in our sample was high. Pre-obesity and obesity in childhood were positively associated with oxidative stress, inflammation, insulin resistance, lower serum vitamin D concentrations, higher serum IGF- 1 and uric acid concentrations. Not only obese, but also pre-obese children were at increased risk of early development of cardiometabolic diseases associated with obesity.
Authors Key words:	inflamacija, oksidativni stres, dječija gojaznost, metabolički sindrom, kardiometabolički rizik
Authors Key words:	inflammation, oxidative stress, childhood obesity, metabolic syndrome, cardiometabolic risks
Classification:	616-008.9-053.2(497.16)(043.3)
Language:	Serbian
Identifier:	20799492
Type:	Tekst.

Abstract:

Uvod: Dječija gojaznost predstavlja rasprostranjeni javno-zdravstveni problem praćen porastom prevalence širom svijeta. Cilj disertacije: utvrđivanje prevalence metaboličkog sindroma kao i povezanosti između parametara inflamacije, oksidativnog stresa i specifičnih markera kod predgojazne i gojazne u poređenju sa normalno uhranjenom djecom. Materijal i metode: Istraživanje je obuhvatilo 202 djece uzrasta 7-15 godina (63.9% dječaka, 36.1% djevojčica) odabranih iz 10 osnovnih škola u Podgorici, Crna Gora. Učesnici su bili podijeljeni u 3 grupe prema stepenu uhranjenosti (kriterijumi International Obesity Task Force): normalno uhranjeni (42.1%), predgojazni (40.6%) i gojazni (17.3%). Od biohemijskih analiza određivani su bazalna glikemija i insulin, lipidni profil, mokraćna kiselina, aktivnost alanin-amino transferaze (ALT), C-reaktivni protein (CRP), retinol- vezujući protein (RBP), ukupni antioksidativni status (TAS), ukupni vitamin D (VD), bakar, cink, insulinu-sličan faktor rasta-1 (IGF-1). Kod predgojazne/gojazne djece metabolički sindrom (MS) je postojao ukoliko su ispunjavali 3 ili više od 5 kriterijuma: odnos obima struka-tjelesne visine > 0.5, glikemija >5.5 mmol/L, trigliceridi >1.7 mmol/L, HDL-holesterol < 0.90 mmol/L i prisustvo arterijske hipertenzije. Hipertenzija je definisana kao prosječna vrijednost sistolnog (SKP) i/ili dijastolnog krvnog pritiska (DKP) > 95. percentila u odnosu na pol, uzrast i tjelesnu visinu. Računskim putem dobijene su vrijednosti indeksa tjelesne mase (BMI) i insulinske rezistencije (HOMA-IR), Z-skora kardiometaboličkog rizika (KMR). Ispitanicima je tjelesna kompozicija utvrđivana metodom bioelektrične impedance. Rezultati: MS je bio prisutan kod 11.4% gojazne i 9.8% predgojazne i 0% normalno uhranjene djece (p < 0.001). Prisustvo kardiometaboličkog rizika utvrđeno je kod 16.2% predgojazne i 28.6% gojazne djece. Vrijednosti TAS, CRP, mokraćne kiseline i IGF-1 u serumu su bile više kod predgojaznih i gojaznih u odnosu na normalno uhranjene ispitanike (p < 0.001). Vrijednosti VD u serumu bile su niže kod predgojaznih/gojaznih u odnosu na njihove normalno uhranjene vršnjake (p = 0.046). Koncentracije bakra, cinka i RBP nisu se značajno razlikovale među ispitivanim grupama (p > 0.05). U grupi predgojazne djece značajne korelacije postojale su između: CRP i ukupne količine tjelesne masti (r = 0.320; p < 0.05), RBP i TAS (r = 0.434; p < 0.05), TAS i mokraćne kiseline (r = 0.608; p < 0.0 5), insulin/HOMA i ukupne količine tjelesne masti (r = 0.419, r = 0.462; p < 0.05). U grupi gojaznih, značajne korelacije postojale su između: CRP i bakra (r = 0.440; p < 0.05), bakra i RBP (r = - 0.423; p < 0.05), RBP i TAS (r = 0.434; p < 0.05), obima struka i: VD (r = - 403; p < 0.05), TAS (r = 0.432; p < 0.05), CRP (r = 0.378; p < 0.05), insulina (r = 0.528; p < 0.01), HOMA (r = 0.563; p < 0.05), SKP (r = 0.556; p < 0.05), DKP (r = 0.356; p < 0.05), cinka i glikemije (r = - 0.434; p < 0.05). Zaključak: Prevalenca MS u grupi predgojazne/gojazne djece u našem uzorku bila je visoka. Predgojaznost i gojaznost u dječijem uzrastu bili su povezani sa oksidativnim stresom, inflamacijom, insulinskom rezistencijom, nižom serumskom koncentracijom vitamina D, povišenom serumskom koncentracijom IGF-1 i mokraćne kiseline. Ne samo gojazna, već i predgojazna djeca bila su u povećanom riziku od ranog razvoja kardiometaboličkih bolesti udruženih sa gojaznošću.