Theses metadata

“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.

Export

Creator:	Burzanović, Slavko, 1960- (aut. code: 00538 - E-CRIS.CG)
Title:	Crna Gora u italijanskoj spoljnoj politici 1873-1923. godine
Copyright date:	2015
Trajni link:	https://phaidra.ucg.ac.me/detail_object/o:1606?tab=0#mda
Pregled teze:
Download link:
Select license:	Autorstvo-Nekomercijalno-Bez prerade 3.0 Srbija (CC BY-NC-ND 3.0)

Academic metadata

Theses Type:	Doktorska disertacija
Academic Expertise :	Društveno-humanističke nauke
Academic Title:	doktor nauka - istorijske/arheološke/klasične nauke
University:	Univerzitet Crne Gore
Faculty:	Filozofski fakultet
Group:	Studijski program Istorija

Other Theses Metadata

Title translated:	Montenegro in Italian foreign policy from 1873 till 1923
Publisher:	[S. Burzanović]
Format:	PDF/A (464 listova)
Other responsibilities:	Borozan, Đorđe, 1947- (mentor)
Other responsibilities:	Kilibarda, Vesna, 1954- (član komisije)
Other responsibilities:	Knežević, Saša, 1965- (član komisije)
Abstract:	Cilj ovog rada je utvrđivanje mjesta koje je mala, ali u okvirima balkanske politike značajna knjaževina, odnosno kraljevina Crna Gora, imala u spoljnoj politici Kraljevine Italije, jedne od šest velike evropskih sila, u relativno dugom periodu od pet decenija u kom su, kako Italija i Crna Gora, tako i njihovo evropsko okruženje prolazili kroz različite i dinamične faze razvoja. Rad je zasnovan na nepublikovanoj i publikovanoj italijanskoj i crnogorskoj diplomatskoj građi, kao i na relevantnoj literaturi. Analiza građe potvrđuje tezu da je državna politika Italije prema Crnoj Gori bila izuzetno važna sastavnica međunarodnog položaja Crne Gore. Za Italiju su odnosi sa Crnom Gorom rijetko imali prvorazredni značaj pa su ih italijanske vlade podređivale drugim, za Italiju važnijim pitanjima. Suprotno očekivanjima, dinastički odnosi uspostavljeni 1896. godine vjenčanjem Viktora Emanuela III i Jelene Petrović Njegoš nijesu imali veliki uticaj na italijansku državnu politiku, što posebno važi za period Prvog svjetskog rata i godine nakon njega. U analiziranom periodu oučljive su nekolike etape kroz koje su prošli odnosi Italije i Crne Gore. Nakon italijanskog pasivnog opserviranja Crne Gore i događaja u njenom susjedstvu početkom sedamdesetih godina XIX vijeka, slijedi aktivno ali ne mnogo uticajno italijansko prisustvo u koncertu velikih sila koje su sa pažnjom pratile rat vođen na Balkanu 1875-1878. godine, a zatim u Berlinu redizajnirale njegove rezultate. Motivisana željom da se eleminišu izvori novih balkanskih zapleta, Italija posreduje pri sprovođenju odluka Berlinskog kongresa, odnosno razgraničenju Crne Gore i Osmanskog carstva, a prema Cmoj Gori sa kojom je 1879. godine i formalno uspostavila diplomatske odnose pokazuje naklonost koja u sukobu albanskih i crnogorskih interesa nije u stanju da zasjeni u Italiji sve izraženije albanofilstvo. Tokom osamdesetih i početkom devedesetih godina XIX vijeka obziri prema Austro-Ugarskoj uslovili su italijansku uzdražanost u balkanskim pitanjima što se direktno odrazilo na nizak intezitet crnogorsko-italijanskih odnosa. Slom italijanske kolonijalne politike u Africi i promjena spoljnopolitičkih aspiracija nakon njega uticaće da Italija komercijalnu i političku ekspanziju usmjeri prema Balkanu, a posebno Crnoj Gori i Albaniji, ugrožavajući pozicije svoje saveznice Austro-Ugarske. Austrijsko- italijansko suparništvo oko uticaja na Balkanu do punog izraza došlo je u Crnoj Gori. Posebnim klauzulama ugovora o Trojnom savezu i povremenim dogovorima šefova diplomatija dvije zemlje, ovo suparništvo nije moglo da se prevaziđe. Italija je kao slabija suparnica bila spremna na ustupke po cijenu adekvatnih teritorijalnih kompenzacija, pri čemu je Crnu Goru tretirala kao potencijalni objekat pogađanja. Prepoznavanje Crne Gore kao ruske ekspoziture na Balkanu povremeno je bilo razlog za italijanski uzdržani pa čak i ostilni odnos prema njoj. Ruski politički uticaj u Crnoj Gori Italija nije mogla da zasjeni, ali je tokom samo jedne decenije uspjela da mu ukine ekskluzivni karakter. Želja Italije da postane partner Austro-Ugarskoj i Rusiji u kontroli političkih procesa na Balkanu nije prihvaćena ni u Beču ni u Petrogradu, ali je sa Rusijom povremeno ostvarivano partnerstvo u onemogućavanju austrougarske ekspanzije u regionu. U vrijeme Aneksione krize 1908-1909. godine, Italija pruža značajnu diplomatsku podršku crnogorskim aspiracijama da se oslobode nepovoljnih odredbi čl. 29. Berlinskog ugovora. Ovo je i jedan od perioda najveće kooperativnosti italijanske i crnogorske spoljne politike. Uoči i tokom Balkanskih ratova italijanski uticaj u Crnoj Gori je u usponu, ali istovremeno raste i crnogorsko-italijanski antagonizam zbog obostranih pretenzija u Albaniji, a nepopularnost italijanskih kompanija u Crnoj Gori sve više raste. Tokom Prvog svjetskog rata otvara se tzv. crnogorsko pitanje, odnosno pitanje opstanka Crne Gore kao samostalne države. U ovoj fazi Italija je makijavelistički tretira kao monetu za podkusurivanje u političkim transakcijama prvo sa Bečom a zatim sa Beogradom, centrom nove jugoslovenske države. Poslednja etapa, 1920-1923. godine, predstavlja samo vrijeme operacionalizacije Rapalskog ugovora kojim je Italija, rješavajući svoje jadransko pitanje, prestala da podržava crnogorske izbjegličke vlade i uskratila im konačno mogućnost svakog političkog djelovanja.
Abstract:	The purpose of this work is to study what role the small and, within the frameworks of Balkan policy, very important Principality/Kingdom of Montenegro had in foreign policy of the Kingdom of Italy, as one out of six great European powers, over relatively long period of five decades during which both Italy and Montenegro and their European surroundings were passing through different and dynamic development stages respectively. The work is grounded in both unpublished and published Italian and Montenegrin diplomatic documents, as well as in the relevant references. The study of the documents has confirmed the thesis that the Italian government policy towards Montenegro was very important integral element of the international position of Montenegro. Italy rarely considered relations with Montenegro of priority significance, so the Italian Governments used to subject them to other and for Italy more important ones. Contrary to what was expected, dynasties becoming in-laws in 1896, upon the marriage of Victor Emmanuel III and and Princess Elena Petrović-Njegoš, did not entail a considerable influence on the Italian government policy, which particularly mattered with reference to the World War I time and the years thereafter. Over the analyzed period, obvious were several stages through which the relations between Italy and Montenegro went. The Italian passive observing Montenegro and events in its neighborhood in the early seventies of the 19* century was followed by active, but not so influential presence in concert with Great Powers that were carefully monitoring the 1875-1878 Balkan War and then, in Berlin, they redesigned the war aftermath. Motivated by a desire to eliminate sources of new Balkan entanglements, Italy both mediated in enforcing the decisions of the Congress of Berlin, i. e. in demarcating the borders of Montenegro and Ottoman Empire and started showing their sympathy for Montenegro- with which they establish also formal diplomatic relations in the late 1879-which, during the conflicts between the Albanian and the Montenegrin interests was unsuccessful in overshadowing the Italian increasingly pronounced Albanophillia. During the eighties and in the early nineties of the 19* century, due to their considerations for Austria-Hungary, the Italy was behaving with more restraint when it was about Balkans matters, which directly entailed less intensive relations between Italy and Montenegro. The Italian colonial policy collapse in Africa and the reverse of the Italian foreign policy aspirations thereafter induced the Italian commercial and political expansion to be steered towards the Balkans, and particularly towards Montenegro and Albania, while endangering the position of their Ally i. e. Austria and Hungary. The rivalry between Austria and Italy over their respective influences over the Balkans reached its peak in Montenegro. Separate provisions in the Treaty of the Triple Alliance and occasional agreements between the heads of diplomacies of the two countries could not surmount the said rivalry. Italy as a weaker rival was not ready to concede at the expense of adequate territorial compensations, while they treated Montenegro as a potential target. Identifying Montenegro as a branch of Russia in the Balkans caused from time to time the Italy to behave with restraint and even with hostility towards Montenegro. Russian political influence over Montenegro could not be overshadowed by Italy; however, during only one decade, Italy managed to eliminate its exclusive character. The Italian aspiration to become a partner of Austria and Hungary and Russia in the control over political processes within the Balkans was denied both by Vienna and Podgorica; however, Italy managed to be a partner of Russia from time to time, in suppressing Austria and Hungary expansion in the region. During the time of The 1908-1909 Annexation Crisis, Italy delivered considerable diplomatic support to the Montenegrin aspirations to be exempted from the disadvantageous provisions of Article 29 of the Treaty of Berlin. That was also one of the periods of the best cooperation between the Italian and the Montenegrin foreign policies. On the eve of the Balkan Wars, the Italian influence in Montenegro was on the raise; however, at the same time, the antagonism between Italy and Montenegro due to their mutual pretensions to Albanian was also on the raise and accompanied by an increasing unpopularity of the Italian companies in Montenegro. During the World War I, so called The Question of Montenegro, i.e. the issue of the survival of Montenegro as an independent state arose. In that stage, Italy treated Montenegro in a Machiavellian manner as a small change in political transactions firstly with Vienna and ten with Belgrade as the new Yugoslav state headquarters. The final stage, i.e. the time from 1920 to 1923, stands for the very time of instrumentalization of The Treaty of Rapallo by which Italy, during solving their Adriatic Question, stopped their support for governments in exile and withheld their final opportunity for any political acting.
Authors Key words:	Crna Gora, Italija, spoljna politika, Nikola Petrović Njegoš, Austro-Ugarska, Rusija, Istočno pitanje, Velika Istočna kriza, Prvi svjetski rat
Authors Key words:	Montenegro, Italy, Foreign policy, Nikola Petrović Njegoš, Austria-Hungary, Russia, The Eastern Question, The Great Eastern Crisis, The First World War
Classification:	327(450:497.16)"1873/1923"(043.3)
Language:	Serbian
Identifier:	20798980
Type:	Tekst.

Abstract:

Cilj ovog rada je utvrđivanje mjesta koje je mala, ali u okvirima balkanske politike značajna knjaževina, odnosno kraljevina Crna Gora, imala u spoljnoj politici Kraljevine Italije, jedne od šest velike evropskih sila, u relativno dugom periodu od pet decenija u kom su, kako Italija i Crna Gora, tako i njihovo evropsko okruženje prolazili kroz različite i dinamične faze razvoja. Rad je zasnovan na nepublikovanoj i publikovanoj italijanskoj i crnogorskoj diplomatskoj građi, kao i na relevantnoj literaturi. Analiza građe potvrđuje tezu da je državna politika Italije prema Crnoj Gori bila izuzetno važna sastavnica međunarodnog položaja Crne Gore. Za Italiju su odnosi sa Crnom Gorom rijetko imali prvorazredni značaj pa su ih italijanske vlade podređivale drugim, za Italiju važnijim pitanjima. Suprotno očekivanjima, dinastički odnosi uspostavljeni 1896. godine vjenčanjem Viktora Emanuela III i Jelene Petrović Njegoš nijesu imali veliki uticaj na italijansku državnu politiku, što posebno važi za period Prvog svjetskog rata i godine nakon njega. U analiziranom periodu oučljive su nekolike etape kroz koje su prošli odnosi Italije i Crne Gore. Nakon italijanskog pasivnog opserviranja Crne Gore i događaja u njenom susjedstvu početkom sedamdesetih godina XIX vijeka, slijedi aktivno ali ne mnogo uticajno italijansko prisustvo u koncertu velikih sila koje su sa pažnjom pratile rat vođen na Balkanu 1875-1878. godine, a zatim u Berlinu redizajnirale njegove rezultate. Motivisana željom da se eleminišu izvori novih balkanskih zapleta, Italija posreduje pri sprovođenju odluka Berlinskog kongresa, odnosno razgraničenju Crne Gore i Osmanskog carstva, a prema Cmoj Gori sa kojom je 1879. godine i formalno uspostavila diplomatske odnose pokazuje naklonost koja u sukobu albanskih i crnogorskih interesa nije u stanju da zasjeni u Italiji sve izraženije albanofilstvo. Tokom osamdesetih i početkom devedesetih godina XIX vijeka obziri prema Austro-Ugarskoj uslovili su italijansku uzdražanost u balkanskim pitanjima što se direktno odrazilo na nizak intezitet crnogorsko-italijanskih odnosa. Slom italijanske kolonijalne politike u Africi i promjena spoljnopolitičkih aspiracija nakon njega uticaće da Italija komercijalnu i političku ekspanziju usmjeri prema Balkanu, a posebno Crnoj Gori i Albaniji, ugrožavajući pozicije svoje saveznice Austro-Ugarske. Austrijsko- italijansko suparništvo oko uticaja na Balkanu do punog izraza došlo je u Crnoj Gori. Posebnim klauzulama ugovora o Trojnom savezu i povremenim dogovorima šefova diplomatija dvije zemlje, ovo suparništvo nije moglo da se prevaziđe. Italija je kao slabija suparnica bila spremna na ustupke po cijenu adekvatnih teritorijalnih kompenzacija, pri čemu je Crnu Goru tretirala kao potencijalni objekat pogađanja. Prepoznavanje Crne Gore kao ruske ekspoziture na Balkanu povremeno je bilo razlog za italijanski uzdržani pa čak i ostilni odnos prema njoj. Ruski politički uticaj u Crnoj Gori Italija nije mogla da zasjeni, ali je tokom samo jedne decenije uspjela da mu ukine ekskluzivni karakter. Želja Italije da postane partner Austro-Ugarskoj i Rusiji u kontroli političkih procesa na Balkanu nije prihvaćena ni u Beču ni u Petrogradu, ali je sa Rusijom povremeno ostvarivano partnerstvo u onemogućavanju austrougarske ekspanzije u regionu. U vrijeme Aneksione krize 1908-1909. godine, Italija pruža značajnu diplomatsku podršku crnogorskim aspiracijama da se oslobode nepovoljnih odredbi čl. 29. Berlinskog ugovora. Ovo je i jedan od perioda najveće kooperativnosti italijanske i crnogorske spoljne politike. Uoči i tokom Balkanskih ratova italijanski uticaj u Crnoj Gori je u usponu, ali istovremeno raste i crnogorsko-italijanski antagonizam zbog obostranih pretenzija u Albaniji, a nepopularnost italijanskih kompanija u Crnoj Gori sve više raste. Tokom Prvog svjetskog rata otvara se tzv. crnogorsko pitanje, odnosno pitanje opstanka Crne Gore kao samostalne države. U ovoj fazi Italija je makijavelistički tretira kao monetu za podkusurivanje u političkim transakcijama prvo sa Bečom a zatim sa Beogradom, centrom nove jugoslovenske države. Poslednja etapa, 1920-1923. godine, predstavlja samo vrijeme operacionalizacije Rapalskog ugovora kojim je Italija, rješavajući svoje jadransko pitanje, prestala da podržava crnogorske izbjegličke vlade i uskratila im konačno mogućnost svakog političkog djelovanja.