“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.
Export
Davidović, Jovana, 1993-
Patrijarhalna uvjerenja i medijsko portretisanje rodnih odnosa na primjeru selektivnog abortusa u Crnoj Gori
Autorstvo-Nekomercijalno-Bez prerade 3.0 Srbija (CC BY-NC-ND 3.0)
Academic metadata
Phd. theses
Društveno-humanističke nauke
doktor nauka - političke nauke
Univerzitet Crne Gore
Fakultet političkih nauka
Studijski program Novinarstvo
Other Theses Metadata
Patriarchal Beliefs and Media Portrayal of Gender Relations through Sex-Selective Abortion in Montenegro
[J. Davidović]
PDF/A (253 pages)
Oblak-Črnič, Tanja (mentor)
Valić-Nedeljković, Dubravka (član komisije)
Tomović-Šundić, Sonja, 1964- (član komisije)
Patrijarhalna uvjerenja imaju različite manifestacije, od rodno nesenzitivnog jezika do diskriminatorskog ponašanja. Posljedice patrijarhata predstavljaju dugotrajan predmet naučnog interesovanja, dok je značajno manje akademske pažnje posvećeno karakteru patrijarhalnih uvjerenja, kao i akterima koji posreduju u njihovom razvijanju ili ograničavanju. U ovoj doktorskoj disertaciji prvom multidisciplinarnom analizom patrijarhata kroz problem selektivnog abortusa u Crnoj Gori, ispunjavamo pomenutu akademsku prazninu istraživanjem sociološke i medijske dimenzije patrijarhalnih uvjerenja. Cilj ovog doktorskog rada je da utvrdi najvažnije tipove patrijarhalnih uvjerenja u Crnoj Gori, državi koja se nalazi među vodećim zemljama svijeta u polnoj selekciji, te da longitudinalnim socio-kognitivnim istraživanjem crnogorskih medija, odnosno prvom analizom medijskog predstavljanja selektivnog abortusa, istraži medijatorsku ulogu medija u supresiji ili razvoju patrijarhata.
U disertaciji tvrdimo da selektivni abortus ne predstavlja autonoman izbor, niti odraz reproduktivnih sloboda i nesmetanog korišćenja tehnoloških dostignuća, već rezultat stečenih društvenih praksi ukorijenjenih u patrijarhalnom sistemu vrijednosti koji se oživljava u medijskom prostoru. Patrijarhat savremenog društva zavisi od medija jer se njegovom distribucijom u javnoj sferi pojačavaju ili suzbijaju uvjerenja auditorijuma. Stoga, nametnuta je naučna potreba za dopunjavanjem rodno- orijentisanih analiza eksplanatornim i posredujućim varijablama koje dovode do rodne neravnopravnosti, odnosno podrobnijom analizom uzroka — patrijarhata, kao sociološkog konstrukta, čije su posljedice u značajnoj mjeri posredovane medijskim uticajem. U disertaciji tvrdimo da mediji imaju autoritet nad javnim diskursom i dužnost da izvještavaju o temama koje su u javnom interesu, odnosno da pravovremeno, uravnoteženo i analitički istražuju kontekst koji kreira društvenu nejednakost, a selektivni abortus to jeste. Mediji su važan faktor sekundarne socijalizacije, privilegovani u svom uticaju na javno mnjenje, zbog čega imaju nespornu funkciju u održivosti patrijarhata.
U radu patrijarhalnim uvjerenjima pristupamo kao sociološkom konstruktu, čija je održivost u velikoj mjeri omogućena djelovanjem medija. Polazimo od teorijske pretpostavke o patrijarhatu kao o sprezi privatnih i javnih društvenih strukutra u kojima je žena kontinuirano subordinirana.
Upotrebom skale patrijarhata, koja je bazirana na teorijskoj definiciji ovog koncepta, anketnim istraživanjem na uzorku reprezentativnom za Crnu Goru, analiziramo patrijarhalna uvjerenja na dvjema dimenzijama: a) javni patrijarhat (institucionalna moć muške populacije) i b) privatni patrijarhat (urođena inferiornost žene i rodne uloge u privatnom životu). Istraživanje patrijarhalnih dimenzija koje dominiraju u Crnoj Gori, osnova je za medijsku analizu koja bi trebalo da pokaže da li se i u kojoj mjeri prethodno usvojena patrijarhalna uvjerenja prenose na medijski prostor.
U medijskom istraživanju koristimo revidirani pristup u kritičkim analizama diskursa, odnosno socio- kognitivnu diskursnu analizu u kojoj diskurs medija dominantno zavisi od individualnih mentalnih modela, odnosno mišljenja i emocija onih koji kreiraju sadržaj, ali i medijskih konzumenata. Mentalni modeli se u diskursu uočavaju kao subjektivna interpretacija događaja i situacija, a takav način izvještavanja za publiku može imati značajan persuazivni potencijal. Socio-kognitivnom analizom istražujemo diskursne strategije koje dominiraju u jeziku novinara/ki i medijskih konzumenata, time provjeravajući da li se u sferi medija aktivno naturalizuje ženski identitet, odnosno svodi na fizičku dimenziju i reproduktivnu funkciju, čak i u kontekstu selektivnog abortusa. Diskursne strategije su neophodne u analizi medijskog materijala jer nam otkrivaju patrijarhalne dimenzije koje dominiraju u jeziku. Takođe, diskursne strategije sintetišu kvalitativne nalaze u logičnu cjelinu, koja ima primjenjivost nezavisno od konteksta.
U medijskoj analizi takođe istražujemo kontinuitet izvještavanja o selektivnom abortusu, kao i povode medijskih priča. Naime, od presudnog je značaja da mediji pokreću teme od javnog interesa. Ne možemo govoriti o profesionalnom novinarstvu ukoliko politički ili drugi relevantni akteri u društvu (poput nevladinih organizacija) motivišu većinu medijskih informacija. Takođe, važan pokazatelj interesovanja medija za temu je vrsta medijskog žanra, gdje ispitujemo u kojoj je mjeri tema selektivnog abortusa obrađena analitički, a ne faktografski. Kontinuitet izvještavanja, pristustvo medijske inicijative i vrsta žanra indikatori su koji treba da nam obezbijede potpunije razumijevanje motivacije medija da proaktivno pristupaju selektivnom abortusu, kao temi od javnog interesa.
Rezultati doktorskog istraživanja su ukazali na nekoliko tendencija. Prije svega, u Crnoj Gori dominiraju patrijarhalna uvjerenja koja se vezuju za privatnu sferu patrijarhata i to u najvećoj mjeri za majčinstvo. Istraživanje je pokazalo pozitivne efekte patrijarhata na preferenciju ka polnoj selekciji, čime smo dobili i metodološku potvrdu značaja patrijarhalnih uvjerenja u konstruisanju predstava o rodnim ulogama muške i ženske djece.
Dakle, u ovoj doktorskoj disertaciji smo ustanovili da su patrijarhalni pojedinci/ke skloniji da podržavaju polnu selekciju u odnosu na pojedince/ke koji ne baštine tu vrstu uvjerenja. Istraživanje je pokazalo da se nizak procenat podrške polnoj selekciji (9,11%) duplira (21,97%) onda kada su ispitanici/e upitani da li odabir pola treba dozvoliti u porodicama u kojima nema muške djece. Povezanost percepcije o rodnim ulogama i preferencije ka polnoj selekciji potvrđena je dodatnim ukrštanjem podataka, kojim smo ustanovili da je za 87,35% ispitanika/ca, koji podržavaju polnu selekciju, važno da imaju muško dijete u porodici. Istovremeno, iako je u uzorku preko 50% onih koji vjeruju da abortus treba u potpunosti zabraniti, 16,19% njih toleriše prekid trudnoće u slučaju polne selekcije.
Za patrijarhalna uvjerenja veliku važnost imaju vrijednosni korelati, budući da je autoritarnost pokazala najintenzivniju povezanost sa uvjerenjima o privatnom patrijarhatu. Takođe, od izuzetnog značaja su demografske varijable, s obzirom na to da ženski identitet najčešće naturalizuju muškarci i stariji ispitanici sa završenom srednjom školom, ali i 40% žena. Više od dvije trećine ispitanica koje svoj status zaposlenosti definišu kroz rad u domaćinstvu podržava uvjerenje o potpunom ostvarenju žene tek onda kada postane majka. Time smo dokazali teorijsku pretpostavku o izolacionističkoj prirodi privatne sfere patrijarhata koja ima karakter isključivanja, odnosno potpune alijenacije žene od javne sfere u kojoj treba da ostvari svoj puni profesionalni potencijal. Činjenica da značajan procenat žena podržava naturalizaciju sopstvenog identiteta potvrda je internalizacije patrijarhalnih uvjerenja. Istraživanjem smo utvrdili da je naturalizacija žene neodvojiva od ideje o potentnosti nacionalnog identiteta, s obzirom na to da više od dvije trećine građana/ki smatra da „jene treba više da rađaju da bi mi opstali kao naaja“.
Analizom diskursa smo zaključili da mediji produbljuju trenutno stanje u domenu rodnih uvjerenja svojim pasivnim pristupom temi selektivnog abortusa, ali smo takođe i ustanovili socio-kognitivnu vezu između novinara/ki i auditorijuma. Ova studija je utvrdila diskurzivne obrasce u medijskoj prezentaciji žena, koji aktiviraju različite kognitivne odgovore publike. Prije svega, pokazali smo da u kvalitativnom smislu medijski diskurs ojačava ideje o reprodukcijskoj funkciji žene kao o krajnjem dometu njene ličnosti i jedinoj posljedici selektivnog abortusa koja bi trebalo da nas zabrinjava. Mediji sporadično izvještavaju o selektivnom abortusu kao o temi od javnog interesa, imajući u vidu da je procenat medijski iniciranih objava najmanji (23,58%) u uzorku.
Više od dvije trećine medijskih objava pripada faktografskom žanru, a čak 23,96% informacija iz istraživačkog korpusa je bilo samo posredno povezano sa selektivnim abortusom. To zapravo znači da je u prosjeku u svakoj petoj medijskoj objavi, od njih 245 tokom sedam godina uzorkovanja, tema selektivnog abortusa marginalizovana.
Auditorijum dominantno osuđuje selektivni abortus, uglavnom tretirajući žene kao krivce za polnu selekciju. Značajan dio publike takođe naturalizuje ženski identitet, odnosno mišljenje o posljedicama selektivnih abortusa izražava anksioznošću o izostanku reproduktivnih žena koje treba da rađaju mušku djecu. Istraživanje je pokazalo da su na pasivan medijski pristup građani/ke odgovarali naturalizacijom, umanjivanjem važnosti polne selekcije i negiranjem njenog postojanja u Crnoj Gori. Istovremeno, u objavama analitičkog tipa koje dubinski istražuju selektivni abortus, građani/ke su osuđivali ovu praksu, ali nijesu a priori negirali njeno postojanje.
Nalazi ovog doktorskog rada ukazali su na potrebu za redefinisanjem javnih politika i usvajanjem akcionog plana koji će se sistemski baviti selektivnim abortusom, kao jednim od drastičnih pojavnih oblika patrijarhata. Fokus je neophodno preusmjeriti na edukativni i na medijski sistem koji bi trebalo da budu primjer orodnjenog i istraživačkog konteksta. Disertacija je rezultirala i nizom rodno-orijentisanih preporuka za medije koje ukazuju na neophodnost obuke uredništva i novinara/ki u domenu rodnih pitanja. Rodna ravnopravnost nije samo jedna od tema za medijsko izvještavanje već poseban sistem uvjerenja, koji ne može biti dobro iskomuniciran ako ih kreator/ka poruke ne razumije i ne prihvata. Potrebno je uspostaviti nove modele medijske edukacije koji će redukovati objektivizaciju i naturalizaciju ženskih rodnih uloga, time stvarajući reprezentativniji i uravnoteženiji medijski sistem.
Beliefs based on patriarchy have different manifestations, from gender-insensitive language to discriminatory behavior. While the consequences of patriarchal beliefs are observable and well- studied, more attention is required to unravel the role of societal actors that contribute to their development and suppression. In this doctoral dissertation, which presents the first multidisciplinary analysis of patriarchy through the problem of selective abortion in Montenegro, we fill the aforementioned academic gap with sociological and media analysis of patriarchal beliefs. This doctoral thesis aims to determine the most critical types of patriarchal beliefs in Montenegro, a country listed among the leading countries in the world in sex selection. Furthermore, in this thesis, we conduct the longitudinal socio-cognitive research of Montenegrin media, thus presenting the first media-based analysis of sex-selective abortion.
In this dissertation, we argue that sex-selective abortion is not an autonomous choice nor a reflection of reproductive freedoms and uncontrolled use of technological achievements. Instead, it is the result of acquired practices rooted in the patriarchal value system, which is revived in the media space. The patriarchy of modern society depends on the media because its distribution in the public sphere strengthens or suppresses the pre-existing beliefs of the audience. Therefore, it is necessary to supplement current gender-based analyses with explanatory and mediating variables that lead to gender inequality. Detailed research on patriarchy is needed, given that patriarchy is a sociological construct whose consequences are significantly mediated by media influence. We also claim that the media have authority over public discourse and the duty to report on public interest topics. Therefore, the media must conduct timely, balanced, and analytical research on the context that creates social inequality and sex-selective abortion. The media are an essential factor in secondary socialization, privileged in their influence on public opinion, which is why they have an indisputable function in the sustainability of patriarchy.
In this thesis, we define patriarchal beliefs as a sociological construct whose sustainability significantly depends on the media discourse. We begin with the theoretical assumption of patriarchy as a combination of private and public social stmctures, where women are continuously subordinated. We analyze this concept through the survey research conducted on a sample representative of Montenegro. First, we applied the patriarchal beliefs scale, which measures two patriarchal dimensions: a) public patriarchy (institutional power of men) and b) private patriarchy (inherent inferiority of women and gender roles in the household). Research on patriarchal dimensions that dominate Montenegro is the basis for media analysis, which should show the extent to which previously adopted patriarchal beliefs are transferred to the media space.
We use a revised approach in critical discourse analysis in media research - a socio-cognitive discourse analysis. The socio-cognitive approach argues that the media discourse predominantly depends on individual mental models consisting of opinions and emotions. Mental models are detected in discourse as a subjective interpretation of events and situations and, thus, have significant persuasive potential. The socio-cognitive analysis also explores discourse strategies that dominate the language of journalists and media consumers. Therefore, we aim to investigate whether the media actively naturalizes women's identity and reduce them to the physical dimension and reproductive function. Discourse strategies are inseparable from media analysis because they unravel the patriarchal dimensions that dominate the language. Furthermore, discourse strategies synthesize qualitative findings into a logical whole, with applicability regardless of the context.
In media analysis, we also investigate the continuity of reporting on sex-selective abortion and the motivation of media stories. First, the media must act as an actor that initiates public interest topics. We cannot speak about professional journalism if political or other relevant actors in society (such as NGOs) motivate the majority of media stories. Another important indicator of media interest in the topic is the type of media genre, where we examine the difference between analytical and factual reporting. Continuity of reporting, the presence of media initiative, and the type of the media genre are indicators that enable a proper understanding of the proactive or passive approach to sex- selective abortion.
The results of the doctoral research indicated several tendencies. First, the dominant patriarchal beliefs are those related to the private sphere of patriarchy, such as motherhood. Second, the study showed the positive effects of patriarchy on the preference for gender selection, which gave us methodological confirmation of the importance of patriarchy in shaping both male and female gender roles. Thus, in this doctoral dissertation, we found that patriarchal individuals are more inclined to support gender selection than individuals who do not nurture this belief. Third, the research showed that the low support for gender selection (9.11%) increased (21.97%) when respondents were asked whether gender selection should be allowed in families without male children. Finally, the connection between the perception of gender roles and preferences for gender selection was confirmed with the cross-tabulation of data. Namely, 87.35% of respondents who support gender selection consider it essential to have a male child in the family. Simultaneously, 16.19% of respondents who think that every abortion should be banned tolerate the termination of pregnancy in case of sex selection.
Value correlates are important for patriarchal beliefs since authoritarianism has shown the most intense correlation with patriarchy. Also, demographic variables are significant, given that women's identity is usually naturalized by men and older respondents with a high school diploma, but also by 40% of women. More than two-thirds of female respondents who define their employment status as “housekeeper” support the belief that a woman is fulfilled once she becomes a mother. Thus, we have proved the theoretical assumption about the isolationist nature of the private sphere of patriarchy. Private patriarchy is exclusive — it alienates women from the public sphere, where they should accomplish their full professional potential. A significant percentage of women support the naturalization of their own identity, confirming patriarchal beliefs' internalization. The research found that the naturalization of women is inseparable from the perceived potency of national identity, given that more than two-thirds of citizens believe that “women need to give birth more often if we want to survive as a nation.”
The discourse analysis showed that the media strengthens gender inequality with its passive approach to sex-selective abortion. Still, we also established a socio-cognitive connection between journalists and their audience. This study identified discursive patterns in women’s media presentation, which activate different cognitive responses among media consumers. In a qualitative sense, media discourse disseminates ideas about a reproductive function as the ultimate goal of a woman’s personality and the main consequence of sex-selective abortion. The media sporadically reports on selective abortion as a topic of public interest since the percentage of media-initiated stories is the lowest (23.58%) in the sample. More than two-thirds of media information belongs to the factual genre. Furthermore, as much as 23.96% of the research corpus stories were indirectly related to sex-selective abortion. This means that in every fifth media publication (among 245 of them collected during the seven years of sampling), the topic of selective abortion is marginalized.
The audience predominantly condemns selective abortion, but it also treats women as the primary culprits for sex selection. A significant part of the audience additionally naturalizes female identity - they are worried that sex selection would lead to the absence of reproductive women who should give birth to male children. The research showed that citizens responded to the passive media approach with naturalization, marginalization, and skepticism about the existence of sex selection in Montenegro. On the other hand, in analytical media stories, citizens condemned this practice but never doubted its existence.
The findings of this doctoral dissertation indicated the need to redefine public policies and adopt an action plan that will systematically address sex-selective abortion as one of the severe manifestations of patriarchy. It is necessary to focus on the educational and media system, which should be an example of a gendered and investigative context. The dissertation also resulted in a series of gender- based recommendations for the media, which indicate the necessity for media training in gender issues. Gender equality is not just one of the topics for media reporting but a unique belief system, which cannot be well communicated if the creator of the message does not understand and accept those beliefs. It is necessary to establish new models of media education that will reduce the objectification and naturalization of women's gender roles, thus creating a more representative and balanced media system.
private patriarchy, public patriarchy, gender roles, sex-selective abortion, sex selection, media, socio-cognitive approach, discourse, Montenegro, reproductive technologies
316.776.33:618.39(497.16)(043.3)
Serbian
24357892
Tekst.
Patrijarhalna uvjerenja imaju različite manifestacije, od rodno nesenzitivnog jezika do diskriminatorskog ponašanja. Posljedice patrijarhata predstavljaju dugotrajan predmet naučnog interesovanja, dok je značajno manje akademske pažnje posvećeno karakteru patrijarhalnih uvjerenja, kao i akterima koji posreduju u njihovom razvijanju ili ograničavanju. U ovoj doktorskoj disertaciji prvom multidisciplinarnom analizom patrijarhata kroz problem selektivnog abortusa u Crnoj Gori, ispunjavamo pomenutu akademsku prazninu istraživanjem sociološke i medijske dimenzije patrijarhalnih uvjerenja. Cilj ovog doktorskog rada je da utvrdi najvažnije tipove patrijarhalnih uvjerenja u Crnoj Gori, državi koja se nalazi među vodećim zemljama svijeta u polnoj selekciji, te da longitudinalnim socio-kognitivnim istraživanjem crnogorskih medija, odnosno prvom analizom medijskog predstavljanja selektivnog abortusa, istraži medijatorsku ulogu medija u supresiji ili razvoju patrijarhata.
U disertaciji tvrdimo da selektivni abortus ne predstavlja autonoman izbor, niti odraz reproduktivnih sloboda i nesmetanog korišćenja tehnoloških dostignuća, već rezultat stečenih društvenih praksi ukorijenjenih u patrijarhalnom sistemu vrijednosti koji se oživljava u medijskom prostoru. Patrijarhat savremenog društva zavisi od medija jer se njegovom distribucijom u javnoj sferi pojačavaju ili suzbijaju uvjerenja auditorijuma. Stoga, nametnuta je naučna potreba za dopunjavanjem rodno- orijentisanih analiza eksplanatornim i posredujućim varijablama koje dovode do rodne neravnopravnosti, odnosno podrobnijom analizom uzroka — patrijarhata, kao sociološkog konstrukta, čije su posljedice u značajnoj mjeri posredovane medijskim uticajem. U disertaciji tvrdimo da mediji imaju autoritet nad javnim diskursom i dužnost da izvještavaju o temama koje su u javnom interesu, odnosno da pravovremeno, uravnoteženo i analitički istražuju kontekst koji kreira društvenu nejednakost, a selektivni abortus to jeste. Mediji su važan faktor sekundarne socijalizacije, privilegovani u svom uticaju na javno mnjenje, zbog čega imaju nespornu funkciju u održivosti patrijarhata.
U radu patrijarhalnim uvjerenjima pristupamo kao sociološkom konstruktu, čija je održivost u velikoj mjeri omogućena djelovanjem medija. Polazimo od teorijske pretpostavke o patrijarhatu kao o sprezi privatnih i javnih društvenih strukutra u kojima je žena kontinuirano subordinirana.
Upotrebom skale patrijarhata, koja je bazirana na teorijskoj definiciji ovog koncepta, anketnim istraživanjem na uzorku reprezentativnom za Crnu Goru, analiziramo patrijarhalna uvjerenja na dvjema dimenzijama: a) javni patrijarhat (institucionalna moć muške populacije) i b) privatni patrijarhat (urođena inferiornost žene i rodne uloge u privatnom životu). Istraživanje patrijarhalnih dimenzija koje dominiraju u Crnoj Gori, osnova je za medijsku analizu koja bi trebalo da pokaže da li se i u kojoj mjeri prethodno usvojena patrijarhalna uvjerenja prenose na medijski prostor.
U medijskom istraživanju koristimo revidirani pristup u kritičkim analizama diskursa, odnosno socio- kognitivnu diskursnu analizu u kojoj diskurs medija dominantno zavisi od individualnih mentalnih modela, odnosno mišljenja i emocija onih koji kreiraju sadržaj, ali i medijskih konzumenata. Mentalni modeli se u diskursu uočavaju kao subjektivna interpretacija događaja i situacija, a takav način izvještavanja za publiku može imati značajan persuazivni potencijal. Socio-kognitivnom analizom istražujemo diskursne strategije koje dominiraju u jeziku novinara/ki i medijskih konzumenata, time provjeravajući da li se u sferi medija aktivno naturalizuje ženski identitet, odnosno svodi na fizičku dimenziju i reproduktivnu funkciju, čak i u kontekstu selektivnog abortusa. Diskursne strategije su neophodne u analizi medijskog materijala jer nam otkrivaju patrijarhalne dimenzije koje dominiraju u jeziku. Takođe, diskursne strategije sintetišu kvalitativne nalaze u logičnu cjelinu, koja ima primjenjivost nezavisno od konteksta.
U medijskoj analizi takođe istražujemo kontinuitet izvještavanja o selektivnom abortusu, kao i povode medijskih priča. Naime, od presudnog je značaja da mediji pokreću teme od javnog interesa. Ne možemo govoriti o profesionalnom novinarstvu ukoliko politički ili drugi relevantni akteri u društvu (poput nevladinih organizacija) motivišu većinu medijskih informacija. Takođe, važan pokazatelj interesovanja medija za temu je vrsta medijskog žanra, gdje ispitujemo u kojoj je mjeri tema selektivnog abortusa obrađena analitički, a ne faktografski. Kontinuitet izvještavanja, pristustvo medijske inicijative i vrsta žanra indikatori su koji treba da nam obezbijede potpunije razumijevanje motivacije medija da proaktivno pristupaju selektivnom abortusu, kao temi od javnog interesa.
Rezultati doktorskog istraživanja su ukazali na nekoliko tendencija. Prije svega, u Crnoj Gori dominiraju patrijarhalna uvjerenja koja se vezuju za privatnu sferu patrijarhata i to u najvećoj mjeri za majčinstvo. Istraživanje je pokazalo pozitivne efekte patrijarhata na preferenciju ka polnoj selekciji, čime smo dobili i metodološku potvrdu značaja patrijarhalnih uvjerenja u konstruisanju predstava o rodnim ulogama muške i ženske djece.
Dakle, u ovoj doktorskoj disertaciji smo ustanovili da su patrijarhalni pojedinci/ke skloniji da podržavaju polnu selekciju u odnosu na pojedince/ke koji ne baštine tu vrstu uvjerenja. Istraživanje je pokazalo da se nizak procenat podrške polnoj selekciji (9,11%) duplira (21,97%) onda kada su ispitanici/e upitani da li odabir pola treba dozvoliti u porodicama u kojima nema muške djece. Povezanost percepcije o rodnim ulogama i preferencije ka polnoj selekciji potvrđena je dodatnim ukrštanjem podataka, kojim smo ustanovili da je za 87,35% ispitanika/ca, koji podržavaju polnu selekciju, važno da imaju muško dijete u porodici. Istovremeno, iako je u uzorku preko 50% onih koji vjeruju da abortus treba u potpunosti zabraniti, 16,19% njih toleriše prekid trudnoće u slučaju polne selekcije.
Za patrijarhalna uvjerenja veliku važnost imaju vrijednosni korelati, budući da je autoritarnost pokazala najintenzivniju povezanost sa uvjerenjima o privatnom patrijarhatu. Takođe, od izuzetnog značaja su demografske varijable, s obzirom na to da ženski identitet najčešće naturalizuju muškarci i stariji ispitanici sa završenom srednjom školom, ali i 40% žena. Više od dvije trećine ispitanica koje svoj status zaposlenosti definišu kroz rad u domaćinstvu podržava uvjerenje o potpunom ostvarenju žene tek onda kada postane majka. Time smo dokazali teorijsku pretpostavku o izolacionističkoj prirodi privatne sfere patrijarhata koja ima karakter isključivanja, odnosno potpune alijenacije žene od javne sfere u kojoj treba da ostvari svoj puni profesionalni potencijal. Činjenica da značajan procenat žena podržava naturalizaciju sopstvenog identiteta potvrda je internalizacije patrijarhalnih uvjerenja. Istraživanjem smo utvrdili da je naturalizacija žene neodvojiva od ideje o potentnosti nacionalnog identiteta, s obzirom na to da više od dvije trećine građana/ki smatra da „jene treba više da rađaju da bi mi opstali kao naaja“.
Analizom diskursa smo zaključili da mediji produbljuju trenutno stanje u domenu rodnih uvjerenja svojim pasivnim pristupom temi selektivnog abortusa, ali smo takođe i ustanovili socio-kognitivnu vezu između novinara/ki i auditorijuma. Ova studija je utvrdila diskurzivne obrasce u medijskoj prezentaciji žena, koji aktiviraju različite kognitivne odgovore publike. Prije svega, pokazali smo da u kvalitativnom smislu medijski diskurs ojačava ideje o reprodukcijskoj funkciji žene kao o krajnjem dometu njene ličnosti i jedinoj posljedici selektivnog abortusa koja bi trebalo da nas zabrinjava. Mediji sporadično izvještavaju o selektivnom abortusu kao o temi od javnog interesa, imajući u vidu da je procenat medijski iniciranih objava najmanji (23,58%) u uzorku.
Više od dvije trećine medijskih objava pripada faktografskom žanru, a čak 23,96% informacija iz istraživačkog korpusa je bilo samo posredno povezano sa selektivnim abortusom. To zapravo znači da je u prosjeku u svakoj petoj medijskoj objavi, od njih 245 tokom sedam godina uzorkovanja, tema selektivnog abortusa marginalizovana.
Auditorijum dominantno osuđuje selektivni abortus, uglavnom tretirajući žene kao krivce za polnu selekciju. Značajan dio publike takođe naturalizuje ženski identitet, odnosno mišljenje o posljedicama selektivnih abortusa izražava anksioznošću o izostanku reproduktivnih žena koje treba da rađaju mušku djecu. Istraživanje je pokazalo da su na pasivan medijski pristup građani/ke odgovarali naturalizacijom, umanjivanjem važnosti polne selekcije i negiranjem njenog postojanja u Crnoj Gori. Istovremeno, u objavama analitičkog tipa koje dubinski istražuju selektivni abortus, građani/ke su osuđivali ovu praksu, ali nijesu a priori negirali njeno postojanje.
Nalazi ovog doktorskog rada ukazali su na potrebu za redefinisanjem javnih politika i usvajanjem akcionog plana koji će se sistemski baviti selektivnim abortusom, kao jednim od drastičnih pojavnih oblika patrijarhata. Fokus je neophodno preusmjeriti na edukativni i na medijski sistem koji bi trebalo da budu primjer orodnjenog i istraživačkog konteksta. Disertacija je rezultirala i nizom rodno-orijentisanih preporuka za medije koje ukazuju na neophodnost obuke uredništva i novinara/ki u domenu rodnih pitanja. Rodna ravnopravnost nije samo jedna od tema za medijsko izvještavanje već poseban sistem uvjerenja, koji ne može biti dobro iskomuniciran ako ih kreator/ka poruke ne razumije i ne prihvata. Potrebno je uspostaviti nove modele medijske edukacije koji će redukovati objektivizaciju i naturalizaciju ženskih rodnih uloga, time stvarajući reprezentativniji i uravnoteženiji medijski sistem.