“Data exchange” service offers individual users metadata transfer in several different formats. Citation formats are offered for transfers in texts as for the transfer into internet pages. Citation formats include permanent links that guarantee access to cited sources. For use are commonly structured metadata schemes : Dublin Core xml and ETUB-MS xml, local adaptation of international ETD-MS scheme intended for use in academic documents.
Export
Baćović, Dragan, 1994-
Nutritivni status djece mlađeg školskog uzrasta u urbanim i ruralnim područjima crne gore u odnosu na pol, uzrast, geografsku regiju i nivo fizičke aktivnosti
Autorstvo-Nekomercijalno-Deliti pod istim uslovima 3.0 Srbija (CC BY-NC-SA 3.0)
Academic metadata
Phd. theses
Društveno-humanističke nauke
doktor nauka - fizičko vaspitanje
Univerzitet Crne Gore
Fakultet za sport i fizičko vaspitanje
Studijski program Fizička kultura
Other Theses Metadata
Nutritional status of younger primary school children in urban and rural areas of Montenegro in relation to gender, age, geographical region, and level of physical activity
[D. Baćović]
PDF/A (101 pages)
Popović, Stevo, 1979- (mentor)
Idrizović, Kemal, 1970- (član komisije)
Bjelica, Duško, 1963- (član komisije)
Bojanić, Danilo, 1985- (član komisije)
Bajramović, Izet, 1978- (član komisije)
Neuhranjenost, prekomjerna uhranjenost i gojaznost tokom djetinjstva i adolescencije povezani su sa nepovoljnim posljedicama po zdravlje tokom cijelog životnog vijeka. Poznato je da, ukoliko je gojaznost prisutna u ranom djetinjstvu postoji tendencija da dijete ima problem sa gojaznošću i tokom daljeg odrastanja, sa rizikom od ranog obolijevanja od različitih hronično nezaraznih bolesti. Kako predmetni problem, prema dosadašnjim istraživanjima, ima tendenciju da varira u odnosu na pol, različite uzrasne dobi, specifične regije u kojima djeca žive, zatim na nivo fizičke aktivnosti koji djeca imaju tokom dana, sedmice ili mjeseca, te da se stil života u ruralnim i urbanim područjima drastično mijenja u posljednjim godinama i decenijama, osnovni cilj ove disertacije je bio da se utvrdi nutritivni status djece mlađeg školskog uzrasta u urbanim i ruralnim područjima Crne Gore u odnosu na pol, uzrast, regiju i nivo fizičke aktivnosti. Suština ovog istraživanja se temelji na činjenici da bi trebalo da postoje razlike u životnom stilu u urbanim i ruralnim područjima Crne Gore i da bi značajno bilo ispitati nutritivni status kako bi utvrdili uticaj sredine u kojoj djeca žive na isti. Uzorak u ovom istraživanju predstavljaju djeca uzrasta 6 i 9 godina (mlađi školski uzrast), tj. djeca prvog i četvrtog razreda osnovne škole. Pomenuti uzrast je uzorkovan iz razloga što postoji potreba da se ispita nutritivni status u dva različita ciklusa osnovne škole, odnosno da se uporede životne navike djece u urbanim i ruralnim sredinama u trenutku kada djeca kreću u školu tj. kada bi trebalo da uticaj sredine ima dominantniju ulogu, i u trenutku kada započinju drugi ciklus osnovne škole tj. kada se djeca iz ruralnih područja potencijalno prihvataju urbane obrasce stila života. Na taj način bi trebalo da se utvrdi da li kod djece koja pripadaju ruralnim područjima dolazi do promjena u životnim navikama, tj. da li se na određeni način njihov životni stil “urbanizuje” tokom školovanja, odnosno da li se pojavljuje određene (ne)očekivane promjene kada je nutritivnih status u pitanju. Ukupan uzorak u ovom istraživanju je 800 učenika muškog i ženskog pola koji pripadaju urbanim i ruralnim područjima Crne Gore. Od ukupnog uzorka, 586 učenika pripada urbanim područjima (288 muškog i 298 ženskog pola), dok 214 učenika pripada ruralnim područjima Crne Gore (105 muškog i 109 ženskog pola). Uzorak varijabli koje su se koristile u ovom istraživanju bile su tjelesna visina, tjelesna masa, obim struka i obim kukova, na osnovu čega su izračunati sljedeći antropometrijski indeksi: indeks tjelesne mase-percentilne vrijednosti (BMI), odnos obima struka i tjelesne visine (WHtR) i odnos obima struka i obima kukova (WHR), koji su se koristili kao indikatori za procjenu nutritivnog statusa. Takođe, za procjenu nivoa fizičke aktivnosti korišćen je međunarodni upitnik o fizičkoj aktivnosti djece i adolescenata PAQ-C upitnik. Rezultati istraživanja su pokazali da ne postoje statistički značajne razlike u nutritivnom statusu između djece mlađeg školskog uzrasta koja pripadaju urbanim i ruralnim područjima Crne Gore, što je suprotno u odnosu na ono što se očekivalo na osnovu prethodnih istraživanja. Takođe, statistički značajne razlike nisu pronađene kada je u pitanju uzrast ispitanika, odnosno kada se posmatra nutritivni status djece iz oba pomenuta područja, a može se primjetiti da nema promjena od samog polaska u školu pa sve do početka drugog ciklusa osnovne škole. Stoga, značajno je naglasiti da se osnovni doprinos ovog istraživanja ogleda u detaljnom prikazu nutritivnog statusa učenika mlađeg školskog uzrasta u urbanim i ruralnim područjima Crne Gore, te da se sve definisane podgrupe mogu tretirati kao homogena grupa kada je uticaj životne sredine i načina života na nutritivni status djece mlađeg školskog uzrasta. Sa druge strane, važno je naglasiti da se osnovno ograničenje ovog istraživanja ogleda u vremenskom intervalu u kojem je realizovano terensko mjerenje, usred pandemije COVID-19, budući da je opšte poznato da se svi faktori koji imaju značaj uticaj na nutritivni status djece u ovom periodu bili narušeni, te da rezultati ovog istraživanja predstavljaju presjek stanja, upravo za taj vremenski period, što će možda u budućnosti biti od neprocjenjive vrijednosti.
Underweight, overweight, and obesity during childhood and adolescence are associated with negative health consequences throughout life. It is known that if obesity is present in early childhood, there is a tendency for the child to have a problem with obesity during further growing up, with the risk of early illness from various chronically non-communicable diseases. According to previous research, the problem tends to vary according to gender, different ages, specific regions in which children live, the level of physical activity that children have during the day, week, or month, and the lifestyle in rural and urban areas have changed drastically in recent years and decades. Regarding the above-mentioned, the main goal of this dissertation was to determine the nutritional status of young school children in urban and rural areas of Montenegro in relation to gender, age, region, and level of physical activity. The essence of this research is based on the fact that there should be differences in lifestyle in urban and rural areas of Montenegro and that it would be important to examine the nutritional status to determine the impact of the environment in which children live on it. The sample in this research has consisted of children aged 6 and 9 (younger school age), ie. children of the first and fourth grade of primary school. The mentioned age was sampled for the reason that there is a need to examine the nutritional status in two different cycles of primary school, ie. to compare the life habits of children in urban and rural areas at the time when children start school when the influence of the environment should have a more dominant role, and at the moment when the second cycle of primary school begins when children from rural areas potentially adopt urban lifestyle patterns. In that way, it should be determined whether there are changes in life habits in children belonging to rural areas, ie. whether in a certain way their lifestyle is "urbanized" during schooling, ie. whether certain (un) expected changes occur when it comes to nutritional status. The total sample in this research is 800 male and female children belonging to the urban and rural areas of Montenegro. Out of the total sample, 586 students belong to urban areas (288 males and 298 females), while 214 children belong to rural areas of Montenegro (105 males and 109 females). The sample of variables used in this study was body height, body weight, waist circumference, and hip circumference, on the basis of which the following anthropometric indices were calculated: body mass-percentile value index (BMI), waist circumference, and body height ratio), and the ratio of waist circumference to hip circumference (WHR), which were used as indicators to assess nutritional status. Also, the international PAQ-C questionnaire was used to assess the level of physical activity. The results of the research showed that there are no statistically significant differences in nutritional status between young school children who belong to urban and rural areas of Montenegro, which is the opposite of what was expected based on previous research. Also, no statistically significant differences were found when it comes to the age of the respondents, ie. when observing the nutritional status of children from both areas, and it can be noticed that there are no changes from starting school until the beginning of the second cycle of primary school. Therefore, it is important to emphasize that the main contribution of this research is reflected in the detailed presentation of the nutritional status of young school students in urban and rural areas of Montenegro and that all defined subgroups can be treated as a homogeneous group when it comes to the impact of environment and lifestyle on the nutrition status of younger school children. On the other hand, it is important to emphasize that the main limitation of this research is that measurements were carried out in the middle of the COVID-19 pandemic, since it is generally known that all factors that affect the nutritional status of children were disturbed and that the results of this research represent a cross-section of the situation, precisely for that period of time, which may be of inestimable value in the future.
nutritivni status, nivo fizičke aktivnosti, djeca mlađeg školskog uzrasta, urbana i ruralna područja, Crna Gora
nutritional status, level o f physical activity, young school children, urban and rural
areas, Montenegro
613.25-053.2(497.16)(043.3)
Serbian
29458180
Tekst.
Neuhranjenost, prekomjerna uhranjenost i gojaznost tokom djetinjstva i adolescencije povezani su sa nepovoljnim posljedicama po zdravlje tokom cijelog životnog vijeka. Poznato je da, ukoliko je gojaznost prisutna u ranom djetinjstvu postoji tendencija da dijete ima problem sa gojaznošću i tokom daljeg odrastanja, sa rizikom od ranog obolijevanja od različitih hronično nezaraznih bolesti. Kako predmetni problem, prema dosadašnjim istraživanjima, ima tendenciju da varira u odnosu na pol, različite uzrasne dobi, specifične regije u kojima djeca žive, zatim na nivo fizičke aktivnosti koji djeca imaju tokom dana, sedmice ili mjeseca, te da se stil života u ruralnim i urbanim područjima drastično mijenja u posljednjim godinama i decenijama, osnovni cilj ove disertacije je bio da se utvrdi nutritivni status djece mlađeg školskog uzrasta u urbanim i ruralnim područjima Crne Gore u odnosu na pol, uzrast, regiju i nivo fizičke aktivnosti. Suština ovog istraživanja se temelji na činjenici da bi trebalo da postoje razlike u životnom stilu u urbanim i ruralnim područjima Crne Gore i da bi značajno bilo ispitati nutritivni status kako bi utvrdili uticaj sredine u kojoj djeca žive na isti. Uzorak u ovom istraživanju predstavljaju djeca uzrasta 6 i 9 godina (mlađi školski uzrast), tj. djeca prvog i četvrtog razreda osnovne škole. Pomenuti uzrast je uzorkovan iz razloga što postoji potreba da se ispita nutritivni status u dva različita ciklusa osnovne škole, odnosno da se uporede životne navike djece u urbanim i ruralnim sredinama u trenutku kada djeca kreću u školu tj. kada bi trebalo da uticaj sredine ima dominantniju ulogu, i u trenutku kada započinju drugi ciklus osnovne škole tj. kada se djeca iz ruralnih područja potencijalno prihvataju urbane obrasce stila života. Na taj način bi trebalo da se utvrdi da li kod djece koja pripadaju ruralnim područjima dolazi do promjena u životnim navikama, tj. da li se na određeni način njihov životni stil “urbanizuje” tokom školovanja, odnosno da li se pojavljuje određene (ne)očekivane promjene kada je nutritivnih status u pitanju. Ukupan uzorak u ovom istraživanju je 800 učenika muškog i ženskog pola koji pripadaju urbanim i ruralnim područjima Crne Gore. Od ukupnog uzorka, 586 učenika pripada urbanim područjima (288 muškog i 298 ženskog pola), dok 214 učenika pripada ruralnim područjima Crne Gore (105 muškog i 109 ženskog pola). Uzorak varijabli koje su se koristile u ovom istraživanju bile su tjelesna visina, tjelesna masa, obim struka i obim kukova, na osnovu čega su izračunati sljedeći antropometrijski indeksi: indeks tjelesne mase-percentilne vrijednosti (BMI), odnos obima struka i tjelesne visine (WHtR) i odnos obima struka i obima kukova (WHR), koji su se koristili kao indikatori za procjenu nutritivnog statusa. Takođe, za procjenu nivoa fizičke aktivnosti korišćen je međunarodni upitnik o fizičkoj aktivnosti djece i adolescenata PAQ-C upitnik. Rezultati istraživanja su pokazali da ne postoje statistički značajne razlike u nutritivnom statusu između djece mlađeg školskog uzrasta koja pripadaju urbanim i ruralnim područjima Crne Gore, što je suprotno u odnosu na ono što se očekivalo na osnovu prethodnih istraživanja. Takođe, statistički značajne razlike nisu pronađene kada je u pitanju uzrast ispitanika, odnosno kada se posmatra nutritivni status djece iz oba pomenuta područja, a može se primjetiti da nema promjena od samog polaska u školu pa sve do početka drugog ciklusa osnovne škole. Stoga, značajno je naglasiti da se osnovni doprinos ovog istraživanja ogleda u detaljnom prikazu nutritivnog statusa učenika mlađeg školskog uzrasta u urbanim i ruralnim područjima Crne Gore, te da se sve definisane podgrupe mogu tretirati kao homogena grupa kada je uticaj životne sredine i načina života na nutritivni status djece mlađeg školskog uzrasta. Sa druge strane, važno je naglasiti da se osnovno ograničenje ovog istraživanja ogleda u vremenskom intervalu u kojem je realizovano terensko mjerenje, usred pandemije COVID-19, budući da je opšte poznato da se svi faktori koji imaju značaj uticaj na nutritivni status djece u ovom periodu bili narušeni, te da rezultati ovog istraživanja predstavljaju presjek stanja, upravo za taj vremenski period, što će možda u budućnosti biti od neprocjenjive vrijednosti.
https://phaidra.ucg.ac.me/detail_object/o:1835?tab=0#mda
